Na het nieuws van gistermiddag hebben we geen oog dicht gedaan. Natuurlijk wisten we dat er grote veranderingen aan zaten te komen, maar we hadden niet verwacht om meteen helemaal op straat te staan. De business draait slecht sinds de wereld in een crisis verkeert en niemand weet hoe lang het duurt voor we terug naar de gewone gang van zaken kunnen, als dat überhaupt gaat gebeuren, maar we hadden gerekend op gesprekken om met elkaar oplossingen te zoeken. In plaats daarvan kwam gisteren een van de eigenaars van het bedrijf waar wij sinds september werken om te vertellen dat de helft van al het personeel er uit moet en wij zelf ook. Geen discussie over tijdelijk een lager salaris, andere invulling van uren of creatieve bezuinigingen. Nee, gewoon klaar ermee, zoek het zelf maar uit. ‘Basi’, zoals ze hier zeggen.

We leven momenteel echt in een hele slechte film met z’n allen. Tot voor kort maakte iedereen nog grappen over die gekke Chinezen met hun nieuwe ziekte. Hadden ze maar niet al die bedreigde dieren moeten eten onder on-hygiënische omstandigheden, toch? Plotseling kwam het wel heel dichtbij voor veel mensen, maar hier in Afrika zaten we goed. Mensen geloofden dat Afrikanen ander DNA hebben waardoor ze immuun zijn voor COVID-19. Dat het virus niet kan overleven bij deze hogere temperaturen en dat iedereen ongestoord verder kon met zijn of haar leven.

Een maand geleden arriveerde er een dame van Aziatische afkomst op de lodge en de receptioniste was doodsbang om haar in te checken. Ze bleek ‘’gewoon’’ uit Nederland te komen, wat toen nog geen reden voor paniek was, maar toch werd ze door iedereen gemeden. De een deed dit subtieler dan de ander, maar het gaf wel een veranderende kijk op het coronavirus aan. Beetje bij beetje kwamen de wilde verhalen hier op gang en kreeg ik van een tuinman de vraag of hij zijn kinderen nog wel in de regen mocht laten spelen. Een chef had een filmpje gevonden van een arts in Zuid Afrika die iemand met anti-biotica behandelde om het virus te doden, waarna hij met een pincet een soort rups uit de mond van de patiënt haalde. Educatie is hier een groot probleem en ookal probeert de overheid sinds een paar dagen informatie te verspreiden, mensen geloven liever de buurman van de leraar van het zoontje van hun tante’s beste vriendin die het virus met eigen ogen bij iemand naar binnen heeft zien kruipen.

En dat terwijl er op het moment van dit schrijven nog niemand in Malawi het coronavirus heeft. Dat zou kunnen liggen aan het feit dat er in het hele land nog steeds geen officiële testing kits zijn, maar misschien is dat maar goed ook. Het is niet uitgesloten dat COVID-19 ook hier de rondte doet en dat mensen het niet beseffen. Grote aantallen overlijden hier aan HIV/Aids, malaria en zaken die men niet begrijpt en die dan voodoo of zwarte magie worden genoemd, dus het zou hier misschien niet eens opvallen.

We zijn met vele anderen ontzettend blij dat de echte paniek hier uitblijft en dat men toch steeds betere maatregelen treft. De uitspraken van Zuid Afrikaanse president Ramaphosa hebben in Malawi indruk gemaakt en inmiddels ben je bij veel bedrijven verplicht je handen te wassen bij binnenkomst, dragen veel mensen mondkapjes en plastic handschoenen en worden ook hier evenementen afgelast.

Momenteel is het grootste probleem voor Malawi dat het toerisme compleet plat ligt en dat alle goede doelen en andere buitenlandse organisaties hun medewerkers hebben teruggeroepen naar Europa en de VS. Tientallen vrijwillige artsen en verpleegkundigen die hier nu eindelijk echt een bijdrage zouden kunnen leveren op het moment dat het toch fout gaat, moesten in alle haast een gedesinfecteerde vlucht boeken. Consulenten van het Rode Kruis en de United Nations annuleerden hun hotelkamers en eisten het volle bedrag terug, want zij kunnen er toch ook niks aan doen? Terwijl hun verzekering op z’n minst een groot deel zou vergoeden, kiezen ze ervoor om zoveel mogelijk weer weg te halen uit een land wat de inkomsten harder nodig heeft dan ooit.

Als de scholen hier ook sluiten, betekent dat dat veel kinderen geen gratis lunch meer krijgen. Een lunch die voor velen de enige maaltijd op een dag is. Zij komen nu thuis te zitten bij hun werkloze ouders, die door de hebberigheid en gierigheid van rijke blanken hun baan hebben verloren. Als minder westerlingen hun vakantie of zakelijke boekingen zouden annuleren, maar in overleg de data zouden verschuiven, hadden bedrijven hier iets meer financiële speling.

Zakelijkheid en egoïsme gaan vaak hand in hand en ik ben vooral kwaad over het complete gebrek aan communicatie. Wij geven niet op en zoeken naar een manier om ook hier weer sterker uit te komen. En ondertussen proberen we ons maar niet te verdrietig te maken voor de nu werkloze zwangere receptioniste of de schoonmaker die zijn moeder moet blijven verzorgen…